20 stycznia obchodzony jest Dzień Bigosu. Dlaczego konkretnie w tym dniu?
Niestety nie ma jeszcze odpowiedzi na to pytanie, ale można śmiało powiedzieć, że polska potrawa zasługuje na swoje święto.
Bigos to jedna z najbardziej znanych i lubianych polskich potraw. To wyjątkowe danie obecne jest zarówno w kuchni litewskiej, jak i białoruskiej. Jedno pozostaje niezmienne — jako podstawę biorą kapustę i dodają to, co uznają za konieczne: mięso, wędliny, inne warzywa.
Nawet słynny polski poeta Adam Mickiewicz w swoim pamiętnym dziele „Pan Tadeusz” poświęcił mu wersy, wychwalając niebiosa za złożoność smaków i zawartość płonącego kotła.
W kociołkach bigos grzano; w słowach wydać trudno
Bigosu smak przedziwny, kolor i woń cudną;
Słów tylko brzęk usłyszy i rymów porządek,
Ale treści ich miejski nie pojmie żołądek.
Aby cenić litewskie pieśni i potrawy,
Trzeba mieć zdrowie, na wsi żyć, wracać z obławy.
Jedzenie dla myśliwych
Nie sposób wyobrazić sobie polskiej kuchni bez bigosu. Historia jego powstania sięga dawnych czasów, ale ciekawe jest to, że bigos był uważany za pokarm myśliwych. Wersja pochodzenia potrawy związana jest z Wielkim Księciem Litewskim Władysławem Jagiełło, który podczas polowań bardzo lubił jeść kapustę z mięsem. Nawiasem mówiąc, nazwa „bigos” jest często dodawana do nazwy „myśliwski” w menu, ponieważ szykując się na polowanie, Polacy zabierali ze sobą naczynia z pokrywką, w których leżała ugotowana kapusta. Dodawano do niej kawałki zwierzyny, zebrane grzyby i jagody, a następnie kociołek stawiano na węglu. Po każdym podgrzaniu smak bigosu staje się tylko lepszy i bogatszy – wcześniej na ogół stawiano na stole tylko trzydniowe danie, które wcześniej stało w beczce na chłodzie.
Przydatne właściwości bigosu
Bigos przygotowuje się z różnymi składnikami i dodatkami – istnieje bigos hultajski, litewski, węgierski czy myśliwski. Ciekawym faktem jest to, że do XVI wieku w Polsce bigos gotowano bez kapusty, a teraz jest ona głównym elementem tego dania.
Do bigosu dodaje się świeżą kapustę, w tym kapustę kiszoną, która ma dużą ilość witamin i ma dobroczynne właściwości dla organizmu człowieka. Kapusta kiszona to jeden z najprostszych i najbardziej użytecznych produktów znanych od czasów starożytnych. Poprawia pracę układu odpornościowego, przyczynia się do normalizacji mikroflory jelitowej, a w efekcie do prawidłowego trawienia. Kapusta kiszona jest bogata w witaminy A, B, C oraz wiele innych.
Jeśli przygotowujesz bigos ze świeżej kapusty, to wiedz, że zawiera prawie cały zestaw witamin niezbędnych do normalnego życia człowieka. Korzystnie wpływa na procesy metaboliczne, działa przeciwbólowo i przeciwzapalnie. Zawiera dużo witaminy C, żelaza i wapnia. Kapusta pozytywnie wpływa również na czynniki zewnętrzne, m.in. wzmacnia kondycję skóry, paznokci i włosów.
Tradycyjny polski bigos przygotowywany jest z dodatkiem mięsa (wieprzowiny) lub innych wędlin. Wieprzowina zawiera również dużo witamin, które wspomagają pracę serca oraz mają pozytywny wpływ na produkcję hormonów tarczycy. Tak więc bigos to nie tylko danie smaczne, ale i zdrowe.
Kultura jadania bigosu
Bigos to smaczne połączenie dość prostych produktów. Jednak główny sekret jego przygotowania tkwi nie tyle w składnikach, ile w czasie trwania duszenia. Najczęściej jednak można się spotkać z opinią, że bigos trzeba jak najczęściej rozgrzewać. Tylko wtedy osiągnie swój najlepszy smak.
Podgrzany bigos nie traci na jakości, wręcz przeciwnie, z biegiem czasu tylko lepiej smakuje. Dlatego zawsze był gotowany w dużych ilościach i mrożony. Całą beczkę bigosu zostawiano w spiżarni na mrozie. A im dłużej tam był, tym bardziej był pachnący i smaczniejszy.
Podobno gotowanie prawdziwego bigosu zajmuje 2-3 dni. Mało kto jest dziś gotowy na tak kulinarny wyczyn. Jednak nawet bigos ugotowany w krótszym czasie podbija smakiem i aromatem.