Ostatnio wiele słychać o alpakach, które zdobyły niedawno w Polsce dość dużą popularność. Powstaje coraz więcej zagród z tymi futrzastymi zwierzakami oferujących różnego rodzaju atrakcje. Podczas wizyty w alpakarni można karmić alpaki, robić sobie z nimi zdjęcia, przytulać je – jeśli na to pozwolą – głaskać i spacerować, a wszystko pod okiem przewodnika, który podzieli się informacjami na temat tych cudownych zwierząt. Popularność zyskuje również alpakoterapia. Niewielu jednak ma jakiekolwiek pojęcie o tych przesłodkich i uroczych stworzeniach. Co możemy o nich powiedzieć? 

Alpaki to zwierzęta z rodziny wielbłądowatych zamieszkujące rejony Ameryki Południowej tj. wyżyny peruwiańskie Andów w południowym Peru, północnej Boliwii i północnym Chile. Żyjące w stadach – średnio 20 lat – na wysokości od 3500 do 5000 m n.p.m. mają ok. 85 cm wzrostu i ważą od 50 do 80 kg. Ciąża ich trwa 11 miesięcy. Małe alpaki od narodzin do odstawienia mleka matki nazywa się cria, co z hiszpańskiego oznacza „potomka”. Z kolei młoda alpaka od 6 do 12 miesięcy to tui.

Najcenniejsza wełna alpaki

Alpaki hodowane są w celu pozyskania włókna – jednego z najcenniejszych włókien. Istnieją dwie hodowlane odmiany alpak – Suri i Huacaya. Te pierwsze charakteryzuje długie, jedwabiste i dredowate owłosienie – jest to rzadsza odmiana alpak. Drugie zaś posiada puszyste i kędzierzawy włosień, które jest podobne do wełny produkowanej przez owce merynosowe.

Wełna alpak używana jest do produkcji towarów luksusowych ze względu na to, że jest lekka, delikatna i hipoalergiczna, lecz także przez delikatność w produkcji odzieży i dodatków łączy się nią z innymi rodzajami wełny np. z owczą. Alpaki mogą wytwarzać wełnę o 22 różnych kolorach – rocznie produkują jej od 2,5 kg do 4 kg, a wszystko zależy od wielkości alpaki. Strzyżenie odbywa się raz w roku w okresie od listopada do marca. Najlepszej jakości wełna pochodzi z grzbietu alpaki – nazywa się ją welonem. Wełna z brzucha, nóg i klatki piersiowej jest zaś najniższej jakości, gdyż posiada więcej grubszych włosów mogących drażnić skórę. Wełna z pierwszego strzyżenia jest najcenniejszą i najbardziej pożądaną, a co za tym idzie najdroższą. 

Krótka historia alpak

Inkowie zaczęli wyrabiać włókna i tkaniny z wełny alpak. To właśnie Inkowie ówcześnie wytwarzali materiały o najlepszej jakości w porównaniu z innymi rejonami świata. W inkaskim świecie liczba posiadanych wyrobów z alpak świadczyła o statusie, pozycji i zamożności. Trudnym czasem dla alpak był okres kolonizacji, kiedy to Hiszpanie chcieli wytępić alpaki, aby pozbawić Inków środków do życia. Na szczęście część alpak została uratowana przez Indian mieszkających w górach i takim oto sposobem zostały z nami do dziś. 

Alpaki vs. lamy

Wielu nie odróżnia bądź myli alpaki z ich kuzynami – lamami. Oba te gatunki różnią się od siebie choćby wielkością – lamy są ponad dwa razy cięższe od alpak. Mogą ważyć nawet 180 kg. Lamy mają podłużny pyszczek, a alpaki bardziej zaokrąglony. Uszy alpak są podobne do owczych, zaś lamy mają je dłuższe i w kształcie banana. Alpaki są bardziej owłosione i produkują więcej runa niż lamy. Są zwierzętami stadnymi i mają przyjazne usposobienie, ale bywają płochliwe. Z kolei lamy cechuje większa niezależność, upartość i agresja. Mają też tendencje do plucia, co alpaki robią rzadziej i tylko w przypadku gdy poddane są presji.